Koç Ailesi Ali Koç'a Fenerbahçeyi Kurtarma İzni Verecekmi

Ali Koç’un halası, Vehbi Koç’un en küçük kızı ve Koç Holding eski Yönetim Kurulu Başkan Vekili Suna Kıraç, 1970’lerde Galatasaray’a başkan olmak isteyen eşi (ve dönemin üst düzey Koç Holding yöneticisi) İnan Kıraç’ı nasıl engellediğini, “Ömrümden Uzun ideallerim Var” adlı kitapta şöyle anlatır:

İnan'ın yaşamı ve tercihlerine her zaman saygılı oldum. Onun sadece bir isteğine karşı çıktım ve muhalefet ederek engellediğim tek konu Galatasaray oldu. Bugün Galatasaray'ın 'duayen' isimleri arasında adı geçen İnan'ın GS Futbol Kulübü Başkanlığı’na ben engel oldum. 1979'da Selahattin Beyazıt Galatasaray başkanlığı için listesini hazırlarken İnan'a, 'Galatasaray'da bir ilke daha imza atalım. Listemiz seçildiğinde sen başkan olacaksın, ben de yönetim kurulu üyeliği yapacağım. Çünkü değişik yapıda bir adamsın ve Galatasaray'a faydalı olabilirsin,' demiş. İnan heyecanla eve geldi. Konuyu akşam yemeğinde açtı. Ona sadece 'böyle bir şey yaptığın takdirde ayrılırız, boşarım seni' dedikten sonra yemekten kalktım ve uyumaya gittim. İnan öylece kalakalmıştı. *

Suna Kıraç, eşinin Galatasaray’a başkan olma isteğine neden bu kadar sert tepki göstermişti? Kitaptan okumaya devam edelim:

Ertesi sabah kahvaltıda konuyu yeniden açtı. Son söyleyeceğimi dobra dobra baştan söyleyerek konuşmaya başladım. Dedim ki: 'Öncelikle bir maç kazanacaksınız, herkes pohpohlayacak ama kaybettiğiniz takdirde herkes küfredecek. Dolayısıyla bu küfür nedeniyle benim aileme de küfür edecekler. Koç'la, Galatasaray birbirine karışır hale gelecek. Sana para kasası gözüyle bakacaklar. Alt tarafı 11 kişinin arkasından koşan bir adam durumuna düşeceksin. Ben bunu yanlış görüyorum. Buna girme. Kaldı ki çok popüler bir isim olursun ki aile bunu istemez.'

Suna Kıraç söz etmiyor ama o dönemde İnan Kıraç’ın başkanlığına  asıl karşı çıkan ismin Vehbi Koç olduğu söylenir. Koç Holding, daha o günlerde, Arçelik, Anadol, Murat, Migros gibi markalarıyla Türkiye'de son tüketiciye en çok dokunan şirket topluluğuydu. Vehbi Koç, bir tüketici grubunu diğerlerine karşı tutmaktan kaçınmak istemiş olmalı. Vehbi Koç’un katı biçimde uyguladığı ilkelerden bazıları, onun ölümünden sonra terk edildi. Bazıları ise varlığını koruyor. Tüm takımların taraftarlarına eşit mesafede durma ilkesi, Ali Koç’un Fenerbahçe’ye başkan olmasıyla aşılacak mı? “Koç Holding başka, Ali Koç başka' denebilir. Öyle ya, Ali Koç dolar milyarderi değil mi? Fenerbahçe'ye bağışlamayı vadettiği 100 milyon Euro'yu Holding kasasından değil şahsi servetinden koymayacak. Öyleyse sorun nerede? İyi ama unutmayalım ki, Ali Koç’un seçim vaatleri arasında, “Kulübe hatırı sayılır bir sermaye girişi yapılması ve bu paranın hibe edilmesinin” yanı sıra “Sponsorluk anlaşmalarının da yardımıyla kulübün mali anlamda düzlüğe çıkarılması” da vardı. Fenerbahçe’nin forma sponsoru olan Acıbadem Grubu’nun patronu Mehmet Ali Aydınlar, kongreden kısa süre önce “polemiklerin parçası olmaktan rahatsız oldukları” gerekçesiyle, anlaşmadan çekildiklerini açıkladı. Koç Holding (şirketlerinden biri), Barcelona’ya 55 milyon Euro’ya forma sponsoru olan Rakuten veya Manchester United’a 54 milyon Euro’ya sponsor olan Chevrolet’nin yaptığını yapıp rekor bir sponsorluk anlaşmasına neden imza atmasın? Maalesef bu o kadar kolay değil. Ali Koç, bunun için, aralarında Suna Kıraç’ın kızı İpek Kıraç’ın da bulunduğu diğer yönetim kurulu üyelerini ikna etmek zorunda. Ali Koç'un Koç Holding'de doğrudan yüzde 1.39 hissesi var. Temel Ticaret üzerinden gelen dolaylı hisseleriyle bu oran yüzde 5.26'ya çıkıyor. (İlginç bir detay: Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç'un hissesi ondan az. Yüzde 4.59.) Buna karşılık Ali Koç Holding'de hiçbir zaman ağabeyi Ömer Koç kadar etkili bir isim olamadı. Bunu nereden çıkarıyoruz? Bunu, Ali Koç'un geçmişte Koç Holding’in ikincil nitelikteki işlerinin başında olmasından çıkarıyoruz. Örneğin, ağabeyi Mustağa Koç’un ani ölümü sonrasında yönetim kurulu başkanlığına getirilen Ömer Koç bu göreve, Holding’in en büyük gelir kalemi olan enerji grubunun başkanlığını yaparak hazırlanmıştı. Ali Koç o dönemde Holding’in odağında olmayan teknoloji işlerinin başındaydı ve Koç Sistem’in Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yapıyordu. Bugün ise Koç Holding'in büyük şirketleri arasında sadece Ford Otosan'ın yönetim kurulu başkanlığını yapıyor. (Bu görevi babasından 10 Aralık 2012 tarihinde devraldı.) Ford tabii ki büyük bir şirket. Her şeyden önce Türkiye’nin en büyük ihracatçısı... Ama diğer pek çok Koç Holding şirketi gibi borsaya açık. Borsaya açık bir şirket, başkalarının 10-20 milyon dolara satın aldığı bir ürünü, bu bir sponsorluk anlaşması olsa bile, 50 milyon dolara alamaz. Buna Türkiye’deki denetim kurumları anlayış gösterse dahi yabancı yatırımcılar kazan kaldırır... Geriye kalıyor, Ali Koç'un kulübe yapacağı 100 milyon Euro'luk bağış. 100 milyon Euro büyük bir rakam. Ali Koç için bile. Ali Koç, Chelsea’nin Roman Abromovich’i veya PSG'nin Katarlı şeyhi El-Halifi değil. Forbes dergisine göre 850 milyon dolarlık serveti var. Bu da nakit değil, Forbes'un, Holding’deki hisse payından yola çıkarak hesapladığı bir rakam. Ali Koç, Haziran 2017'de diğer aile üyeleriyle birlikte Koç Holding hissesi satmıştı. O gün yüzde 0.47 hisse satıp 190 milyon TL gelir elde etti. Fenerbahçe’ye bağışlamayı vadettiği paranın bir kısmını buradan karşılayabilir. Geri kalanı için yeni hisse satışı yapmak zorunda. Borsanın çakıldığı şu dönemde bunu yapmak istemeyecek, muhtemelen piyasaların istikrara kavuşacağı dönemi bekleyecektir… Ali Koç, 20 yıllık Aziz Yıldırım dönemini bitirerek kulübe taze bir soluk üfledi ama ondan bir mucize beklemeyin.